Ne iş yaptıklarını yalnızca eşleri biliyor, akrabaları ve arkadaşları onları "büro memuru" sanıyor. Oysa onlar bu yıl sayıları 915 bini aşkın ilköğretim öğrencisinin geleceğini belirleyecek Ortaöğretim Kurumları Sınavı'nın (OKS) ve yaklaşık 2 milyon öğrencinin ilk kez bu yıl gireceği Seviye Belirleme Sınavları'nın (SBS) sorularını hazırlıyorlar. 50 kişiler. Sınavların güvenliği ve "sorulara ulaşmak isteyenler" yüzünden kimlikleri gizli tutuluyor. Bu ekibin hazırladığı soruları basan matbaanın çalışanları bu yılki iki sınav yüzünden 34 gün kilitli kalacak, dış dünya ile tamamen bağlantıları kesilecek. Tıpkı geçen yıllardaki gibi trafik kazası geçiren çocuğunun ya da kaybettiği yakınının haberini ancak sınavlar başladıktan 1 saat sonra dışarıya çıkabildiklerinde öğrenecekler. Hastalandıklarında doktoru güvenlik görevlileri getirecek. Hastaneye güvenlik görevlileri ve yöneticileri nezaretinde kaldırılacak, yatmaları gerektiğinde mahkûm odalarında kalacak, ev istirahati verilenler "sınavın güvenliği için" matbaadaki yatakhaneye geri getirilecekler.

SANAL DUVAR ÇEVİRİYOR
Bu ekip Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Teknolojileri Müdürlüğü'nün çalışanları. Ankara'nın 32 kilometre uzaklığındaki bir köydeki binadalar. Merkezin bulunduğu 18 bin metrekarelik alan güvenlik telleri, kameralar ve sanal duvar ile çevrili. Çalışanlar yalnızca kendi birimlerini açan güvenlik kartlarına sahip, cevap kâğıtlarının okunduğu bölüme ancak retina taraması ile girilebiliyor. Sorular matbaaya geçtiği anda ise bina çevresinde devreye giren sistem ile tüm cep telefonları ve çağrı cihazları çalışmaz hale getiriliyor. Temizlik görevlileri de dahil herhangi birinin 1., 2. ve 3. dereceden bir yakını sınavlara girecekse başka bölüme gönderiliyorlar. Soru Teknikleri Geliştirme Bölümü'nde Türkçe, Matematik, Fen ve Teknoloji ile Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin hazırladığı ve öğretim üyelerinin son kontrolleri yaptıkları sorular Soru Bankası'na gönderiliyor. Ünitelere göre ayrılan sorular elektronik olarak rasgele seçilerek, baskıya gönderiliyor.
 
Matbaada kapalı hayat başlıyor
 
Matbaa işçilerinin aylık maaşları bin 400 ile bin 800 arasında. 34 gün kapalı kaldıkları süre için 400 ile 500 YTL alacaklar.
 
SINAV soruları elektronik olarak kitapçığa dönüştürülüp matbaaya gönderildiğinde 45 kişi için dış dünya ile tüm ilişkilerinin kesildiği kapalı bir hayat başlıyor. Örneğin bu yıl OKS ve SBS aynı döneme denk geldiği için sınavların sorularını basacak bu ekip bin 500 metrekarelik alanda 34 gün kapalı kalacak. Çelik elektronik kapı üzerlerine kapanacak ve 22 Haziran'da SBS için öğrenciler sınava girdikten bir saat sonra onlar da özgürlüklerine kavuşacaklar.
 
Kayınvalidem ve halam ölmüş haberim olmadı
 
AK 36 yıldır matbaada çalışıyor: "Hiçbir şekilde dışarı ile bağlantımız olmaz. Yakınlarımızdan biri hastalansa ya da vefat etse bilmeyiz. Geçen yıl OKS döneminde hem kayınvalidem hem de halam öldü. Dışarıya çıkınca öğrenebildim. Ailemizden ayrı kalmak zor oluyor. Çocuklarımızı özlüyoruz. Ziyarete gelemezler, telefonla konuşamazlar. Ama her işin zorluğu var. 24 saat gruplar halinde vardiyalı çalışırız. Boş zamanlarımızda televizyon izleyip, tavla ya da okey oynuyoruz. Yatakhanede dinleniyoruz. Yemeklerimiz dışardan gelir ama buradan çöp dahi çıkmaz. Çöp konteynırında hem bulaşık hem de çöpler birikir. Baskı işlemi bittikten sonra kitapçıklar mühürlenmiş ve tek kullanımlık poşetler ile kutulara konur, kutular da mühürlenir.