ÖSS'ye hazırlanan gençlerin sınav stresi ve korkusu herkesin malumu. ?arkılara, filmlere konu olan ÖSS gerginliği her yıl binlerce genci esir alıyor.

Kendilerini hem aileye hem çevresine karşı sorumlu hisseden öğrenciler, gelecek kaygılarını da giderip bir mesleğin kapısını aralayabilmek için bu sınavı başarı ile geçmeye odaklanıyor. ?Daha vakit var çalışırım, eksiklerimi tamamlarım? derken ÖSS geldi kapıya dayandı. Tabii bu yıl sınava gireceklerin karnına ağrı çoktan girmeye başladı. 17 Haziran'da gerçekleşecek sınav birçok gencin gözünde hayatlarında aşmaları gereken en büyük engel gibi duruyor. Her ne kadar uzmanlar gençler için sınavın ölüm-kalım meselesi gibi algılanmamasını tavsiye etse de, bunu sınava gireceklere anlatabilmek çok da mümkün değil. ?imdiden uykuları kaçan, panikle ne yapacağını şaşıranların sayısı az değil. Oysa paniklemeye gerek yok. Önemli olan, kalan zamanı değerlendirip en iyi sonucu alabilmek. Dolayısıyla herkes kendi durumuna göre pozisyon alıp eksik olduğu konularda kendini tamamlama yoluna giderek başarı oranını daha da yükseltmeli. Zirve Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Baykal, her öğrencinin durumuna göre nasıl bir çalışma periyodu izlemesi gerektiğini anlattı. Bu yıl üniversite sınavına girecekler için geri sayım başladı. Aylar hatta yıllar öncesinden başlayan maratonda bitişe az bir süre kaldı. Gençler, istediği mesleğe adım atabilmek adına bu sınavda ter dökecek. Tabii diğer taraftan sınav yaklaştıkça gerginlik ve stres de artıyor. Birçok öğrenci şimdiden paniklemiş ve son aşamada ne yapacağının telaşını yaşıyor. Her ne kadar zamanı iyi değerlendirip vaktinde çalışıp konuları yığmayanlar rahat olsa da herkesin durumu aynı değil. Zira kimi öğrenci az çalıştığından kimi de zamanın bittiğinin yeni farkına vardığından şikâyetçi. Tabii durum böyle olunca şimdiden pek çok kişiyi kalan vakitlerini nasıl değerlendireceği telaşı sardı bile. Peki bundan sonra ne yapmalı? Bu sorunun cevabı elbette tek değil. Kalan zamanda herkes durumuna ve pozisyonuna göre bir süreç takip edip, verimli çalışmalı. Diğer taraftan da bu sınavı hayatî bir dönüm noktası haline getirmeyip kendilerini bu psikolojik baskıdan kurtarmalı. Deneme sınavları kalan sürede ne seviyede olduğunuzu ve hangi konularda eksik olduğunuzu görmeniz bakımından önemli. Bu yüzden sık sık yapacağınız deneme sınavları ile bundan sonraki süreçte yoğunlaşacağınız konular ile ilgili kuvvetli bilgi verir. Üniversite sınavına az bir zaman kala siz öğrenciler için bundan sonra nasıl bir yol takip etmeniz gerektiğini Zirve Dergisi Rehberlik Yayın Yönetmeni Hakan Baykal'dan aldık. Baykal, öğrencilerin şu anki mevcut durumlarına göre nasıl bir yol takip edecekleri ve özellikle kendilerini değerlendirecekleri deneme sınavlarını nasıl gerçekleştirmeleri gerektiği konusunda önemli ipuçlarını bizlerle paylaştı.

?Az çalıştığım için derslerin tamamını yetiştirme şansım yok.' diyenler

Bu tip öğrenciler, kendi puan türünde puanına en fazla katkı sağlayan dersler üzerine yoğunlaşmalılar. Örneğin sayısal puanla bir bölüme yerleşmeyi hedefleyen öğrenci, matematik ve fen bilimlerinde konu eksiği daha fazlaysa, o derslere eğilmelidir. Diğer puan türlerinde de örneklendirecek olursak, EA puan türüyle bir bölüme girmeyi düşünen öğrenci matematik ve Türkçe; sözel puan türünden hazırlanan bir öğrenci Türkçe ve sosyal bilimler; dil puanıyla yerleşmeyi amaçlayan öğrenci ise yabancı dil ve Türkçeye zaman ayırmalı, vaktini bu derslerin konularına çalışarak ve soru çözerek geçirmelidir.

??imdiye kadar gezdim-tozdum, aklım başıma yeni geldi.' diyenler

Öğrenci, ders sınırlamasının yanı sıra konu sınırlaması da yapmalıdır. Bunun için puan katkısı fazla olan derslerde en fazla soru gelen ve bu kısa dönemde çalıştığında daha rahat anlayabileceği konular üzerine eğilmelidir. Böylece kalan kısa sürede çalışma alanımızı daraltarak kendimize yeni bir plan oluşturabiliriz.

?Konuları bitirmek üzereyim ya da bitirdim.' diyenler

Eğer konuları bitirmiş ya da bitirmek üzereyseniz soru bankaları ve deneme sınavlarıyla olan samimiyetinizi artırmalısınız. Sadece konu çalışarak yapılacak tekrarlar zaman kaybına sebep olabilir. Mümkünse haziran ayının başına kadar soru bankalarıyla genel bir tarama yapmalı, konularda eksik kalan yönleri ortaya çıkarıp, bu eksiklikleri giderici konular tekrar edilmelidir.

Deneme sınavı çözme sıklığı ne olmalı?

Deneme sınavı çözme sıklığı öğrencinin durumuna göre değişkenlik göstermelidir. Konuları bitiren ya da bitirmek üzere olan bir öğrenci haftada 2-3 deneme sınavı çözebilir. Konuları yetiştirme problemi olan bir öğrenci için bu rakam daha az olabilir. Haziran ayıyla birlikte bütün öğrenciler sınav gününe kadar her gün bir deneme sınavı çözerek hazırlıklarını sürdürmelidir.

O kadar çok çalışmama rağmen puanlarımda artış olmuyor, neden?

Puan durumundaki artış hızı, ÖSS'ye yakın bir miktar düşüyor. Bunun temel nedeni sınav yaklaştıkça konu eksiğinden dolayı kaçırılan soru sayısının azalmasıdır. Sene başı itibarıyla konu eksiğiniz çok olduğu ve çalışma maratonunun henüz başında olduğunuz için yaptığınız çalışmanın karşılığını gözle görülür bir şekilde fark edebiliyordunuz. ?imdi ise konu eksiğiniz azaldığından, konu çalışarak puanınıza ekleyeceğiniz katkı azaldı. Tabii bu durum, puanınızda hiç artış olmayacak anlamına gelmiyor. Bir diğer faktör de ne tür deneme sınavlarının, ne şekilde çözüleceği ve her çözümün ardından ne yapılacağıyla ilgili.

Deneme sınavları hangi ortamlarda ve ne şekilde çözülmeli?

Denemeler gelişigüzel ortamlarda, herhangi bir süre konmadan yapıldığında tam bir prova niteliği taşımaz. Elden geldiği kadar sınav ortamına benzer atmosferlerde, benzer sınıf ortamlarında, grup içerisinde ve süreli olarak deneme sınavı uygulaması yapmaya gayret edin. Her deneme sınavını böyle bir ortamda çözme imkânınız olmayabilir; ancak en azından sınava yakın dönemde yapacağınız deneme sınavlarında yukarıda belirttiğimiz noktalara dikkat etmeniz, ÖSS ve OKS'ye yabancılık çekmemeniz için önemli bir faktör olacaktır. Sınav yaptığınız ortamın gürültü açısından steril olmasını beklemeyin; çünkü sınavlara gireceğiniz yer ideal bir ortam olmayabilir. Her koşulda sınava girebilecek şekilde kendinizi hazırlayın. Sınava yakın zamanda çözdüğünüz denemelerde, testleri çözüm sıranızı netleştirmeniz gerekir. Özellikle çözüm sırası ÖSS'ye giren öğrenciler için oldukça önemlidir. Öncelikle toplam puanınıza en fazla katkıyı getirecek olan testlerin çözümüyle sınava giriş yapmanız herhangi bir aksi duruma karşı alacağınız önemli bir tedbirdir (Sınavı süresinde yetiştirememe durumu gibi). Bunun yanında en başarılı olduğunuz branşların sorularının çözümüne de öncelik verin. Çünkü sınavın ilk anlarında motivasyonunuz en üst düzeyde olmalıdır. Çok zorluk çekmeden çözüm yapabileceğiniz branşlar sizin moral düzeyinizi yüksek tutacaktır.

Ne tür deneme sınavları çözülmeli?

Piyasada niteliksiz, ÖSS ve OKS'de gelen soruların zorluk düzeyiyle paralellik göstermeyen birçok deneme sınavı kitabı ya da fasikülü bulunuyor. Özellikle bu dönemde gazeteler de deneme sınavı veriyor. Çözdüğünüz her deneme sınavı sizin için ölçücü olmayabilir. O nedenle piyasada güvenilirliği olan yayınlardan yararlanmalısınız. Deneme sınavlarını seçerken nitelikli denemeleri tercih edin. Çünkü kalitesiz ya da zorluk düzeyi yüksek olan sınavlar hem ölçücülükten uzak olacaktır hem de alacağınız kötü sonuçlar moralinizi bozacaktır. Bu tür deneme sınavları öğrenci için vakit kaybına da neden olmaktadır. Bunun yanı sıra sınavdaki testlere göre oluşturulmuş denemeler de çözülebilir. Deneme sınavları yapılırken geçmiş yıllara ait olan ÖSS'ler de uygulanabilir. Ayrıca ÖSS'ler içindeki derslere ait sorular, farklı yılların sorularıyla harmanlanarak ders sınavları da oluşturulup uygulanabilir.

Deneme sınavı sonuçları nasıl değerlendirilmeli?

Öğrencilerin yaptığı en temel yanlışlardan biri deneme sınavını çözdükten sonra net ve puan hesabını yapıp deneme fasikülünü bir kenara atmaktır. Deneme sınavı çözmenin sebeplerinden biri tabii ki puan ve net durumunu görmektir; ancak bir diğer sebep de hangi derslerin hangi konularında, ne tip sorularda ne tür hatalar yapıldığını belirlemektir. O sebeple deneme sınavı yaptıktan sonra belli bir süreyi, çözdüğünüz denemenin analizine ayırmalı, eksik olduğunuz konuları tespit etmelisiniz. Belirlenen hataları giderici konu takviyesi yapın ve bol soru çözün. Örneğin öğleye kadar deneme sınavı yaptıysanız, öğleden sonra bu analizi yapıp gerekli olan çalışmayı yapın. Eğer böyle bir gayret içerisine girmezseniz, belli bir süre sonra aynı deneme sınavını çözdüğünüzde yine benzer hataları tekrarlamanız sürpriz olmayacaktır. Bunun yanında dikkatsizliğe sebep olan faktörleri bulup ortaya çıkarmalı ve gerekli önlemleri almalısınız. Her deneme sınavının belli bir süresini, yaptığınız soruların kontrolüne ayırmaya gayret edin. Böyle bir uygulamayla, dikkatsizlikten yaptığınız yanlışları fark etme şansınız olur.

Dr. Oktay Duran M. M. L.

Türker Kısacık: Üniversite sınavına çalışmak için 1 ay rapor alacağım. Gerçi 1 ay hazırlanmak için yeterli süreç değil. Fakat meslek lisesinde okuduğum için kendime bu kadar vakit ayırabiliyorum. Okulda ve stajda günün 11 saatini geçirdiğim için kendimi derse vermeye zaman olmuyor. Hatta okuldaki sınavlara zor yetişiyorum. ÖSS sınavına sadece kendimi denemek için giriyorum. Zaten 2 yıllığa girip 4 yıllığa girmeye çalışacağım. Çünkü heyecanlanacak kadar çalıştığımı zannetmiyorum. Düzenli olarak çalışmıyorum. Canım istediğinde çalışıyorum.

Selçuk Anadolu Meslek ve M. L.

Gamze Karaevli: Sınava dershane giderek çalışıyorum. İyi hazırlandığımı düşünüyorum. Çok heyecanlıyım. İstediğim bölümü kazanamamak gibi bir kaygım var. Reklamcılık ya da matbaa öğretmenliği istiyorum. Çok çalışıyorum ve emeklerimin de boşa gitmesinden korkuyorum.

Avcılar Ticaret Meslek Lisesi

Seçkin Emeksiz: Dershaneye giderek ÖSS'ye hazırlanıyorum. Kaygım büyük çünkü ailem bana güveniyor. Ama ben ya kazanamazsam diyorum. Kazanamazsam ortalama ile 2 yıllık üniversiteye giderim. Son 1 ayımız kaldı çalışmayı azalttım. Kendimi fazla yormak istemiyorum. Ama çok heyecanlıyım.

Dr. Oktay Duran M. M. L.

Gülşah Özhan: Sınava çok az kaldı ve çok heyecanlıyım. Meslek lisesi olduğumuz için diğer liselere tanınan imkanlar bize tanınmıyor. Bu da beni kaygılandırıyor. Hayatımızın 3,5 saate belirlenmesi çok yanlış.

Z.Burnu Endüstri Meslek Lisesi

Ersin Eren: Sınava çalışmıyorum. Kendime güvenim yok. Bu yüzden dershaneyi de bıraktım. Bu zamana kadar çalışmadım. Bundan sonra da 1 ay kaldı zaten. İş işten geçti. Galiba planları 1 sene erteliyoruz.