Tercihler, Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) kadar seçim yapmanın zorluğu açısından ikinci bir sınav haline dönüştü.

Gelecek yıl sınav sisteminde yapılan değişiklikle bu yıl tercihlerde bir yoğunluk yaşanacağı tahmin ediliyor. Bu sebeple de taban puanlarda yükselme olabilir. Tercihler öğrencinin mutlu yaşaması açısından da önemli. Çünkü öğrenciler yanlış bir bölüm seçmesi durumunda ömür boyu yanlış bir mesleğe mahkum olabilir. Bu yüzden çok dikkatli olmak gerekiyor. Seçilecek bölüm öğrencinin kısaca genel yaşam biçimini etkiliyor. ?unu da hiçbir zaman unutmamak gerekir ki, üniversite sınavını kazanıp herhangi bir bölümde okuma hakkı elde etmek her şeyi çözmüyor. Kazandığınız bölümü bitirip, diplomasına sahip olmanın yanında, kendinizi geleceğe hazırlamanız başarılı bir kariyer için şart. 'Bu bölümü bitireyim de nasıl olsa iş bulurum' zihniyetindeki öğrenciler, dışarıda işsiz gezen yüz binlerce üniversite mezununu göz ardı etmiş oluyorlar. O nedenle öğrenciler, kendini kalifiye ve aranan bir eleman olarak yetiştirmeyi amaçlamalı.

Tercihlerinizi yaparken dikkat edilecek bir diğer nokta, okunacak şehir ve üniversite seçimi konusu. Öğrencilerin birçoğunda yaşadığı ildeki üniversiteyi kazanma düşüncesi var. Halbuki öğrencinin kapasitesi, daha kaliteli bir üniversiteyi kazanmaya elverişli olabiliyor. Ailesiyle beraber olma düşüncesi, öğrenciyi bu seçiminden alıkoyuyor. Bazı meslekler vardır ki, mezun olunan üniversitenin ismi, iş yaşamına geçildiğinde bir referans oluşturur. Ancak her meslek için bu durum geçerli değildir. Bazı öğrencilerde 'şu üniversite olsun da hangi bölüm olursa olsun' düşüncesi yerleşmiş olabiliyor. Halbuki esas olan, bölüm seçimi olmalıdır. Çünkü üniversite 4 ya da 5 yılı geçireceğiniz bir yerdir. Seçeceğiniz bölüm -dolayısıyla meslek- ise bütün bir hayatınızı etkileyecek bir tercihtir. O halde yapılması gereken şey, okumak istediğiniz bölümün en iyi hangi üniversitede eğitim verdiğini öğrenerek, öncelikle oranın hedeflenmesidir.

Tercih yaparken alternatifli düşünmek gerekiyor. Tek bir üniversite veya fakülteye takılıp kalınmamalı. Gelecek sene, tekrar şansını denemek isteyenler ya da o imkana sahip olanlar, bu noktada idealist davranabilirler. Bu imkana sahip olmayan öğrenciler, kazandığında pişmanlık duymayacağı bölümleri içeren bir tercih listesi oluşturmalı. İstenmeyen bir bölümü tercih listenize yazıp kazandığınızda, bir sonraki sene AOBP'nizin puan getirisinin yarı yarıya düşeceği unutulmamalı. Gelecek sene sınav sisteminde öngörülen değişiklik, öğrencilerde ister istemez 'bu sene ne olursa olsun yerleşeyim' düşüncesinin doğmasına neden olacak. Dolayısıyla bu sene tercih yığılmasıyla karşı karşıya kalınabilir.

Tercihler sıralanmadan önce yapılacak iş, hedeflenen meslekler ve üniversiteler hakkında bilgi edinilmeli. Bu konuda yazılı kaynaklardan, internetten yararlanılabileceği gibi, bölüm ve üniversitede okuyan birkaç öğrenciyle, o bölüm ve üniversiteden mezun olanlardan görüş alınabilir. Özellikle üniversitelerin sitelerinde bulunan bilgilerin makyajlı olduğu unutulmamalı. O nedenle diğer kaynaklardan da bilgi edinme yoluna gidilmeli. Bunun yanı sıra eğer imkan varsa üniversiteler ziyaret edilmeli ve öğretim üyeleriyle görüşülmeli.

 

Tercih yaparken dikkat edilecek noktalar

2005-ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu'nu inceleyin. Kılavuzda, tercih edeceğiniz bölüm ve üniversiteyle ilgili özel koşulları mutlaka okuyun.

Seçtiğiniz üniversitenin vakıf üniversitesi mi ya da devlet üniversitesi mi olduğuna dikkat edin.

Eğer meslek lisesinin ilgili bölümünden mezun değilseniz, önlisans (2 yıllık) bölümleri tercih ederken girmek istediğiniz 2 yıllık bölümün puan türündeki 0,3 AOBP'li yerleştirme puanınızı kullanmalısınız. Tablo 3A'daki bölümlerde önceliğin meslek lisesinin ilgili bölümlerinden mezun olanlara ait olduğunu unutmayın. Eğer onlardan kontenjan kalırsa tercih edenler arasındaki diğer mezunlar yerleştirilecektir.

Okumayı düşünmediğiniz bölümleri (önlisans ya da lisans) tercihlerinize yazmayın. Çünkü bu bölüme (açıköğretim fakültesinin kontenjansız bölümleri hariç) kayıt yaptırsanız da yaptırmasanız da bir sonraki sene AOBP'nizden gelecek puan yarı yarıya düşecektir.

Açıköğretimin kontenjansız bölümlerine girebilmek için herhangi bir puan türünden 160 puanı aşmak yeterli olmaktadır. Bu yenilik, bu sene getirildi. Daha önceden bu bölümlere girebilmek için ilgili puan türünden (örneğin işletme için EA'da) 160 barajını geçmek gerekiyordu.

Tercih yaparken daha fazla istediğiniz bölümleri listenizde üst sıralara yazın. Eğer listede bir alttaki bölümü daha fazla istediğinizi düşünüyorsanız sıralamada yer değiştirin.

Ölü tercihler yaparak listenizi işlevsiz bölümlerle doldurmayın. Örneğin birinci tercihiniz 340 SAY puanlı ise ve siz ikinci tercihinize 350 SAY puanlı bir bölüm koyduysanız, ikinci tercihiniz ölü tercih durumuna gelmiş olur. 1-2 puanlık farkları ölü tercih olarak düşünmeyin.

Farklı puan türlerinde, puan sıralamasının önemi yoktur. Burada esas olan sizin istek sıranıza göre listenizi oluşturmanızdır. Örnek:

1. tercih: 360 SAY puanlı bir bölüm

2. tercih: 350 SAY puanlı bir bölüm

3. tercih: 360 EA puanlı bir bölüm

4. tercih: 355 EA puanlı bir bölüm gibi!

Ailenize ve çevrenize danışın, ancak son kararı siz verin.

Mutlaka bir uzmandan yardım alın; ancak bu yardımı alırken tercihlerinizi uzmanın yapmasını beklemeyin. Uzmanın yanına, ön hazırlığı yapıp, gerekli kontrolleri yaptırmak ve aklınıza takılan soruları sormak için gidin.

Tercih listenizi teslim etmeden önce fotokopisini alın.

 

2005 ÖSS SONUÇLARINA GÖRE

BELİRLENECEK TERCİH STRATEJİSİ

Öğrenci, kendisine gelen yerleştirme puanıyla bölümlerin taban puanlarını kıyaslayarak tercihini yapabilir. Burada dikkat edilecek nokta, geçen senenin puanlaması ile bu senenin puanlamasının birbiriyle tutarlı olup olmamasıdır. 0,3 katsayısı, 0,8 katsayısı ve ek puan katsayısına göre yerleştirmede Y-ÖSS puanları hesaplanan aday sayılarının, 2004 ÖSS'ye göre az da olsa farklı olduğu görülmektedir. Buna göre bu sene alınan 0,8 AOBP'li bazı yerleştirme puanlarının geçen seneki karşılığı yaklaşık olarak şu şekilde oluşmaktadır:

 

SÖZEL PUAN TÜRÜNDE

2005 ÖSS'de alınan puan

2004 ÖSS'de yaklaşık karşılığı

271,020

264,5

281,751

275,7

292,234

286,5

301,870

296,3

312,350

307,2

321,937

317,4

330,902

327,0

340,776

337,0

352,182

348,3

EA PUAN TÜRÜNDE

2005 ÖSS'de alınan puan

2004 ÖSS'de yaklaşık karşılığı

258,751

254,5

268,675

264,6

279,095

274,4

289,059

283,5

299,614

293,5

309,464

302,9

319,547

312,7

330,071

323,4

339,998

333,6

349,973

344,5

358,664

354,5

373,795

371,0

SAYISAL PUAN TÜRÜNDE

2005 ÖSS'de alınan puan

2004 ÖSS'de yaklaşık karşılığı

269,512

264,9

289,329

284,5

308,572

303,8

328,024

323,8

348,637

345,1

367,287

365,6

374,906

374,0

YABANCI DİL PUAN TÜRÜ (İNGİLİZCE)

2005 ÖSS'de alınan puan

2004 ÖSS'de yaklaşık karşılığı

270,215

275

280,881

283,4

290,509

290

300,563

297,4

310,344

306,4

320,382

314,9

330,461

324,2

340,446

334,3

350,489

345,1

360,483

356,5

370,506

368,7

374,964

374,1

Yukarıda verilenleri esas alarak tercih yapıldığında, merkez alınacak puan 2004 ÖSS'de karşılık olan puandır. Örneğin sayısal puan türünde öğrenciye gelen sonuç belgesinde Y-ÖSS-SAY = 348,637 ise 2004 verilerinde bu puanın karşılığı yaklaşık 345,1 olmaktadır. Dolayısıyla öğrenci 345,1'i esas alarak tercihlerini oluşturmalıdır. Yukarıda geçen rakamlar, tercihleri yaparken kolaylık sağlaması açısından sadece fikir vermek amacı ile yazılmıştır. 0,3 AOBP'li ve ek puanlı yerleştirme puanlarının karşılığı, yukarıdaki rakamlardan farklıdır.