Üniversiteye hazırlanan 1 milyon 679 bin kişinin başvurduğu Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) için geri sayım başladı. Bu yıl ÖSS sisteminde yapılan değişiklikler adeta bulmaca gibi.

İlk defa uygulanacak sistem nedeniyle öğrenciler daha dikkatli olmak zorunda. Uzmanlar 18 Haziran 2006 tarihinde yapılacak sınava çok az bir süre kala öğrencileri uyarıyor. Zirve Dergisi Rehberlik Uzmanı Hakan Baykal, son 1,5 aylık dönemi öğrencilerin deneme sınavı çözerek geçirmesini tavsiye ediyor. Baykal, deneme sınavından sonra yapılması gerekenleri ise şöyle sıralıyor: ?Deneme sınavı yaptıktan sonra belli bir süreyi denemenin analizine ayırmalı, eksik konular tespit edilmeli, hataları giderici konu takviyesi yapılmalı ve bol soru çözülmeli. Öğrenciler, her deneme sınavının son 10-15 dakikasını soruların kontrolüne ayırmaya gayret etmeli.'

Konu açığı fazla olduğu için derslerin tamamını bitirme şansı bulunmayan öğrencilerin puanına en fazla katkı sağlayacak derslere yoğunlaşmasını tavsiye eden Baykal, konuları bitiren ya da bitirmek üzere olan öğrencilerin haftada en az 2-3 deneme sınavı çözmesi gerektiğini söylüyor. Baykal, 1 Haziran'dan itibaren ise bütün öğrencilerin sınav gününe kadar her gün bir deneme sınavı çözmesini öneriyor.

Yeni sistemde neler değişti?

Yeni sınav sisteminde SAY-2, SÖZ-2 ve EA-2 puanları da mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olanların kendi alanlarındaki ek puanla girilen yükseköğretim programlarına girebilecek. Adayların alan testlerini cevaplayıp cevaplamayacakları ile hangi testleri cevaplayacakları okul türleri, alanları ve girmek istedikleri yükseköğretim programlarına göre değişecek. Adaylar, tercih etmek istedikleri yükseköğretim programlarında hangi ÖSS puanı kullanılıyorsa o puanın hesabında ağırlığı olan testleri cevaplayacaklar.İhtisas sorularının içeriği; daha önceki ÖSS ve ÖYS sorularından farklı olarak direkt bilgiyi ölçen değil, bilgi gerektiren ve analitik düşünceyi de içine alacak şekilde düzenlenecek. Burada gelecek sorular lise-2 ve lise-3 müfredatını içerecek. Bu sorular, ÖSYM'nin soru bankasındaki sorular arasından seçilmeyecek; yeni sorular hazırlanacak.

10 farklı soru kitapçığı

Sınav, tek oturumda yapılacak. Toplam süre 195 dakika olacak. Sınavda 10 farklı soru kitapçığı kullanılacak. Her adaya tek soru kitapçığı verilecek. Kitapçıkta 30'ar soruluk 8 ayrı test yer alacak. Adayın 6 testi, yani 180 soruyu yanıtlaması yeterli olacak. Sorular 5 seçenekli ve çoktan seçmeli. Ortak derslerle ilgili testleri adayların tümü cevaplayacak.

Kaç farklı puan gelecek?

Sınavda toplam 6 puan bilgisi gelecek. Eğer yabancı dil sınavına da girilmişse bu rakam 7 olacak. EA puan türüyle Açıköğretim veya 2 yıllık meslek yüksekokullarına gitmek isteyen bir aday, sınavın ilk bölümünde yer alan 120 soruyu yanıtlayacak. Lisans programlarını tercih edecek adaylar ise bu 120 soruya ek olarak, Edebiyat, Sosyal Bilimler ve Mat-2'den oluşan 60 soruyu daha yanıtlamak durumunda kalacak.

Puan nasıl hesaplanacak?

Öğrencinin yerleştirme puanı hesaplanırken üç kıstas etkili olacak. Öğrencinin ÖSS'de yaptığı net sayısı, okuldaki başarı ortalaması ve okulun ÖSS puan ortalamaları puanı belirleyecek. Öğrencinin okul başarısının, okulun ÖSS ortalamalarına göre ağırlıklandırılması sonucu Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanı (AOBP) ortaya çıkacak. Bu puan alan içi tercihler için 0,8; alan dışı tercihler için ise 0,3 katsayısıyla çarpılıp ÖSS puanına eklenecek.

Ortak derslerde puan

Ortak derslerle ilgili testlere (I. Bölüm) göre SAY-1, SÖZ-1 ve EA-1 puanları oluşacaktır. Birinci puan türlerinin oluşabilmesi için 4 testin en az ikisinden 0,5 net ve üzeri yapmak gereklidir. Ortak derslerle ilgili testlerle birlikte alan derslerine ait testlere (I. ve II. Bölüm) göre SAY-2, SÖZ-2 ve EA-2 puanları oluşacaktır. İkinci puan türlerinin (SAY-2, SÖZ-2, EA-2) oluşabilmesi için ortak derslerle ilgili 4 testin en az ikisinden 0,5 net ve üzeri yapmanın yanısıra ilgili puan türünde alan dersleri ile ilgili çözülmesi gereken 2 testten her birinden de yine en az 0,5 net ve üzeri yapılmalıdır.

Baraj yine 160 puan

160 puan barajı 2 yıllık programlar ve özel yetenek sınavıyla girilen bölümler için kullanılacak. 185 baraj puanı ise lisans programlarına girebilmek için dikkate alınacak. Tavan puan yine 300 olacak. Sınavın 120 soruluk ilk kısmını yanıtlayan adaylar, meslek yüksekokullarını, Açıköğretim önlisans programlarını, Açıköğretim lisans programlarını (İngilizce Öğretmenliği hariç) ve özel yetenek sınavı sonuçlarına göre öğrenci alan lisans programlarını tercih edebilecek

Sorular müfredatla sınırlı Öğrenci, lisede görmediği veya öğrenmediği derslerin konularından sorumlu olmayacak. Sınavın birinci bölümünde, tüm öğrencilerin yanıtlayacağı ortak derslerle ilgili Türkçe, Sosyal Bilimler-1 (Sos-1), Matematik-1 (Mat-1), Fen Bilimleri-1 (Fen-1) olmak üzere 120 soru sorulacak. Burada gelecek olan sorular ilköğretim ve lise-1 müfredatını içerecek. İkinci bölümünde ise alanlara yönelik ihtisas soruları yer alacak.

YDS'ye girmek zorunlu

Yabancı dil puanı ile öğrenci alan yükseköğretim programlarına girmek isteyen adayların hem ÖSS'ye hem de bir hafta sonra yapılacak 150 dakika süreli YDS'ye girmeleri zorunludur. Dil puanıyla bir bölüme yerleşmek isteyen öğrenci ÖSS'de I. Bölüm'deki ortak derslerle ilgili testleri (120 soru) çözmelidir. Ayrıca Yabancı Dil Sınavı'na girmelidir.

Meslek liseliler ne olacak?

Bir mesleğe yönelik program uygulayan liselerin mezunları için, Y-ÖSS puanlarına katılmak üzere, alanlarındaki yükseköğretim lisans programlarına yerleşirken ek puanlar da eklenecektir. Ek puanlar, ilgili ağırlıklı ortaöğretim başarı puanının 0,24 katsayısı ile çarpımından elde edilecektir (Anadolu öğretmen liseleri mezunları da alan içi tablolarındaki kendi alanlarıyla ilgili öğretmenlik programlarını tercih ettiklerinde aynı ek puan hakkından yararlanmaktadırlar).

Tercihler nasıl yapılacak?

Yeni sistemle birlikte soru sayısı, puanlama biçimi, katsayılar ve yerleştirme şekli değiştirildi. Bu değişikliklerden dolayı bu sene gelen puanları 2005 yılına ait bölümlerin taban puanlarıyla kıyaslayarak tercih oluşturmak doğru değil. Yüzdelik dilimleri ya da başarı sıralarına göre tercih yapmak isabetli olacak. Bu yapılırken yüzde birlik dilime giren öğrenci sayılarındaki farklılıklara, geçen seneki yüzdelik dilimlerde bütün puan türlerindeki öğrencilerin olmasına karşın bu sene 2. puan türlerinde sadece ilgili puan türünden giren öğrencilerin bulunacak olmasına dikkat edilmeli. Bölümlerin 2005 yüzdelik dilimleriyle ya da bölümlere en son yerleştirilen öğrencilerin başarı sıralarıyla kıyaslama yaparak tercihler oluşturulmalı. .