Çocuklar, bayramın en güzel yönünü tadarlar. Bayramdan günler öncesinde alınan rugan pabuçlar, fırfırlı dantelli giysiler, çoraplarına kadar yeni kıyafetler... Bayram şekerleri, harçlıklarının konulacağı çantalar... Hatta arife gününden dayanılamayıp giyilen elbiseler. ?Gece yerinde duruyor mu?' diye birkaç kere kontrol edilen ayakkabılar...

Çocuklara bakan yönü ile bu şekilde olan bayramlar, biz ebeveynler için de çok yoğun duygular yaşatır. Çocuklarımızın mutluluğu için kendi ihtiyaçlarımızı çoğu zaman erteleriz. Kıyafetlerimizi daha itinalı ütüleyerek giymeyi, yeni almaya tercih ederken, ayakkabılarımızı da arife günü almak üzere tamire verdiğimiz bile olur. Anneler, günler öncesinden başladıkları temizliğin son rutuşlarını tamamlar.

Bayram sabahı -bir gece öncesinden kaçta yatılmış olursa olunsun- tüm ev ahalisi erkenden uyanmıştır. Uzun süredir kahvaltıda bir araya gelememiş aile fertleri birlikteliğin tadını çıkarırlar.

Bayram günleri, hayatın zorlukları kısa süreli de olsa yakamızı bırakır. Çevremize karşı daha hoşgörülü, çocuklarımızın sair zamanlarda yaptıkları yaramazlıklara karşı daha anlayışlı oluruz. Birkaç günlük zihnimizi meşgul eden pekçok sıkıntı tazeliğini korurken bizler ?bayramın'' özelliği sebebiyle çoğunu askıya almışızdır. Çünkü bugün bayramdır!.. Bayramlarda yaşadığımız güler yüz, misafirperverlik, olaylara olumlu bakış açısı geliştirmeyi, ümit ederiz ki senenin her gününde yaşayalım...

Çocuklarınızla muhtaç ailelere de bayram etme sevincini yaşatabilirsiniz. Birlikte harçlıklarını biriktirebilir, ona bayramlık kıyafet veya şeker alırken -imkanlarınız ölçüsünde- bir de arkadaşına paket hazırlatabilirsiniz. Kardeş aileler, bayramda yaşayacakları damak lezzeti ile birlikte, değer verilme mutluluğunu yaşarken diğer taraftan da minik minik elleriyle yardım getiren çocukları görme şaşkınlığını yaşayacaklardır. Temennimiz tüm bu güzelliklerin dünyaya yayılması, çocuklarımızın küçükken de yaşadıkları bu güzellikleri yaşamlarının her karesinde canlı tutmaları...


Hangi bayram hazırlıkları yapılabilir?

* Bayram alışverişine çocuğunuzla birlikte çıkın. Çocuğunuza alacağınız bayram kıyafetlerini, sunacağınız seçenekler içinden onun tercih etmesine müsaade edin.

* Arife günü de dahil olmak üzere çocuğunuza 5 adet zarf hazırlayın. Zarfların içinde her gün için güzel bir bayram mesajı, bayram armağanı (balon, harçlık, kitap...), bayram önerisi (şekerleri sen misafirlere tutabilirsin gibi...), günün planını yerleştirin. Her gün sabah kalktığında yastığının altında zarfları bulmasını sağlayın. Bayramı tüm coşkusu ile çocuğunuzun hissetmesine zemin hazırlayın.

* Kız çocukları bayram temizliği ve ikram hazırlamada annelerine yardım ederken, erkek çocukları da alışverişte babalarına yardımcı olabilirler.

* Erkek çocukları babalarıyla bayram namazına gidebilir.

* Akraba, dost ziyaretinizi çocuğunuzla birlikte yapın.

* Aile büyükleriniz şehir dışında ise telefonla tebriklerinizde çocuğunuzun da konuşmasına fırsat tanıyın.

* Çocuğunuzun geçmiş senelerdeki arkadaşlarına kartla veya telefonla bayram mesajı göndermesinde ona yardımcı olun.

* Eve gelen misafirlerinize ?hoş geldin' demek, terlik vermek, şeker-kolonya sunmak konusunda bayram öncesinde ailecek dramatizasyon yapın. Siz de bu konuda onu teşvik edin. Ufak da olsa adımlarını takdir edin.


Kurban Bayramı'na özel olarak neler yapılabilir?

* Çocuk sorarsa kurbanın neden kesildiği anlatılabilir. Ancak Hz. İbrahim'in kıssası 7 yaştan itibaren anlatılmalıdır. Daha küçük yaşlarda kıssa hikayeleştirilmelidir.

* Çocukların, kurbanın kesilişini görmesine asla izin verilmemelidir.

* Çocuk, kurbanlık hayvanın bu işlemden dolayı canının acıyıp acımadığı sorarsa ?Senin saçından ufak bir tel koptuğunda nasıl canın acımıyorsa onun da canı acımıyor!' denilebilir.

* Kurban Bayramı vesilesi ile kesilen kurbandan tüm fakirlerin faydalandığı, et yedikleri konusunda sohbet edilebilir. Böylelikle bayramın toplumsal faydaları anlatılmış olur.

* Biz insanlar başkalarına faydalı olduğumuzda nasıl mutlu oluyor isek kurbanlık hayvanların da insanlara yararlı olduklarında aynı şekilde mutlu oldukları söylenebilir.

* Çocukların, kurbanlık hayvanı sevmesine yetişkin kontrolünde izin verilmelidir.

Çocuklarınızı kurbana hazırlayın 

Kurban Bayramı'na fiziksel hazırlık kadar duygusal hazırlık da yapılması gerekir. Özellikle çocukların bayramdan önce kurban kesme düşüncesine hazırlanması önemlidir.

Çocuklara Hz. İbrahim ve Hz. İsmail'in kıssası anlatılırken insanların kurban edilmeyeceği, sadece helal olan hayvanların kesilebileceği vurgulanmalıdır. Çocuklar bu kıssayı 10 yaşından önce kavrayamaz. Çocuklar, yaşlarına ve kişilik özelliklerine göre değişen duygusal olgunlukları göz önünde bulundurularak kurbanla ilgili işlemlere dahil edilebilir. Okulöncesi dönemde çocukların ölüm, cennet, cehennem gibi soyut kavramaları işlemleri anlamalrı değildir. Sevdikleri, oynadıkları hayvanların kurban edildiklerini görmeleri, onlar için ürkütücü olabilir. Bu nedenle çocuğun, kurbanı kesilirken görmesi uygun değildir. Kurbanla ilgili soruları çok detaylandırmadan; "Biz bu hayvanların etinden ve sütünden yararlanırız. Allah, bunları bizim faydalanmamız için yaratmıştır." şeklinde cevaplanabilir.

7-12 yaş döneminde de çocuk, hayvanın kesilme ânını görmeyebilir; ama sonraki işlemlerde bulunması bu süreci anlamada ona yardımcı olacaktır. Bu dönemde kurbanın bir ibadet olduğu, ihtiyaç sahiplerinin onun etinden ve sütünden faydalanarak toplumda sosyal adaletin sağlandığı gibi açıklamalarla ibadetin hikmetleri üzerinde durulabilir. Kurbanlık alışverişi çocukların çok fazla ilgisini çeker. Bu yoğun ilgi, alınan kurbanlık ile eve taşınır. Çocuk neredeyse kurbanlığın bakıcısı haline gelir. Çocuk-kurban ilişkisi bayram sabahı, kurbanın kesilmesi ile sonlanır. Çocuğa sevgi nesnesi olarak sunulan kurban, çocuğun elinden alınmıştır. Bu nedenle çocuğa baştan itibaren alınan hayvanın kurban olarak kesileceği, çocukların duygusal olgunlukları dikkate alınarak anlayacağı bir dille ifade edilmelidir.