Çocukları saatlerce bilgisayar başında tutan şiddet içerikli oyunlara dikkat çeken uzmanlar, bu oyunların çocukları şiddete sevk ettiğini ve sosyalleşmelerine engel olduğunu ifade ederek ebeveynleri dikkatli olmaya çağırıyor.

Bilgisayarla birlikte hayatımıza giren oyunlar, akıl sağlığını tehdit eder hale geldi. Önceleri birkaç saatte biten bilgisayar oyunları artık 8-10 saati buluyor. Yeni nesil oyunlarda adeta sanal bir dünya kuruluyor. Kişi oyunlarda çok iyi korunan bir bankayı soymaya çalışıyor, bir dizi olumsuz koşul altında şirket kuruyor, bir şehri yapılandırıyor ya da saatler süren stratejik savaşlara giriyor. Üstelik bağımlılık yaratan bu oyunların art arda yeni sürümleri piyasaya çıkıyor. İnternet üzerinden binlerce kişinin aynı anda oynadıkları oyunlar bile var. Sektörün cirosu, Hollwyood gibi devi barındıran sinema sektörünü ve aynı büyüklükteki müzik endüstrisini geçmiş durumda. Türkiye'de 3 oyun dergisinin tirajı 30 bini buldu. Uzmanlar, bu oyunların kontrollü oynanmasını istiyor. Aksi takdirde psikolojik sorunların ortaya çıkacağına dikkat çekiyor. Psikiyatrist Ayhan Akçan, son 5 yılda bu tür vakalarda artış olduğunu söylüyor. Akçan, kendisine gelen hastaların toplumla bağlarının koparak depresyona girdiklerini vurguluyor.

Oyun sektörü dünyada 25 milyar dolarlık bir ciroya ulaştı. Bir oyun için milyon dolarlar harcanıyor. Türkiye'de legal olarak senede yaklaşık 40 bin adet oyun satılıyor. Birçok yabancı oyun şirketinin Türkiye distribütörü Aral İthalat'ın Genel Müdürü Ömer Faruk Demir, bu rakamın gerçeği yansıtmadığını, oyunların yüzde 90'ından fazlasının korsan olarak satıldığını belirtiyor.

Oyunlar bilgisayarla gelişti. Birkaç dakika süren atari türü oyunlar zamanla yerini daha kapsamlı oyunlara bıraktı. Şimdi saatler alan, haftalar süren oyunlar revaçta. İmparatorluklar kurduğunuz, kentler inşa ettiğiniz veya futbol takımı yönettiğiniz oyunlar olduğu gibi mafya üyesi olduğunuz, cinayet işleyip banka soyduğunuz oyunlar da mevcut. Bu oyunlar şiddet içerikli olmakla beraber bir insanın günlük hayatta yaptığı hemen hemen bütün aktiviteleri içeriyor. Sözgelimi GTA San Andreas adlı oyunda polis katili bir karakter oyuncu tarafından yönlendiriliyor. Karakter sadece çatışmalara girmekle kalmıyor bunun dışında arkadaş ediniyor. Yemek yiyor ve hatta yediği yemeğe göre kilo alıp veriyor. Spor yapıyor. Bu aktiviteler oyunda karakterin fiziksel hareketlerini de etkiliyor. Mafia adlı bir diğer oyunda ise adından anlaşılacağı gibi bir mafya üyesisiniz. Polisle çatışmaya girdiğiniz, diğer yasadışı örgütler ile mücadele ettiğiniz oyunda size verilen görevleri yerine getirmeye çalışıyorsunuz. Silent Hill adlı oyunda ise korku dolu bir macera geçiriyorsunuz. Bilim-kurgu ürünü yaratıklardan kaçmaya çalışıyorsunuz. GTA San Andreas adlı oyun minimum 150 saatte bitiyor. Psikiyatrist Doktor Ayhan Akçan, bu tarz oyunlar ile bağımlılık derecesinde meşgul olan kişilerin toplumdan uzaklaşma, eve kapanma ve depresyon gibi problemler yaşadığını söyledi. Aşırı derecede bilgisayar oynamanın insanı gerçeklikten kopartacağını söyleyen Akçan, gerçek dünyadan kopmanın akıl hastalıklarının başlangıcı olduğunu belirterek, "Eğlence için bilgisayar başında 1 saatten fazla geçirilmemeli." dedi.

Yetişkinlerin de sanal oyunlar ile ilgili problem yaşadıkğını ifade eden Bakırköy Psikiyatri Tedavi ve Araştırma Merkezi (BAPAM) psikiyatristi Dr. Akçan, şöyle konuştu: "Şirketlerin yönetim kademelerinde, entelektüel, eğitimli yeni evli çiftlerde bu sorun var. Eşlerin birbirleri arasındaki ilişki bitiyor. Evdeki yabancı olunuyor. Ortak noktaları kalmıyor." 10 yaş civarı çocukların da merkezlerine uğradığını aktaran Akçan, ebeveynlerin çocuklarını kontrol edebilmeleri için bilgisayar kullanmayı bilmesi gerektiğini savunuyor. Çocuk gelişimine katkısı olan oyunların da bulunduğuna dikkat çeken Akçan, bu tip oyunların oynanmasına itiraz etmiyor.s İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sedat Özkan ise oyunların okulöncesi çocukları olumsuz etkileyebileceğini söylerken kişinin iyi- kötü ayrımı yapacak seviyeye geldiğinde bir zararı olmayacağını öne sürüyor.

Sobee Oyun Yazılım Şirketi'nin Genel Müdürü Mevlüt Dinç, her şeyin aşırısının zararlı olduğunu söyleyerek, "Otokontrol ailede olmalı. 'Çocuklar bizi rahatsız etmesin' diye bütün gün bilgisayarda kalmalarına izin vermek yanlış." ifadelerini kullanıyor.

Oyunlar, 5 milyon liradan 140 milyon liraya kadar değişen fiyatları ile her kesimden alıcı bulabiliyor. Öte yandan 140 milyonluk oyunların korsanları 10 milyona satılabiliyor. Orijinal oyun bir DVD halinde satılırken korsancılar bunu 4 ya da 5 CD'ye sıkıştırıp tanesi 2,5 milyondan satabiliyor. Orijinali ve kopyası arasındaki bu büyük fiyat farkı da alıcıların korsana yönelmesine yol açıyor. Bu noktada Aral Genel Müdürü Demir, oyunlardan alınan yüksek vergi oranını eleştiriyor. ÖTV'ye KDV'nin de eklenmesiyle vergi oranının yüzde 26'ya ulaştığını ve oyun fiyatlarının inmediğini aktaran Demir, bunun korsanı körüklediğini vurguluyor. Korsan üretimin vergisiz kazanç olduğuna da dikkat çeken Demir, "Türkiye'nin oyun sektöründen en az 20 milyon dolarlık vergi kaybı var." diyor. Korsanı engellemek için yeni kanun çıkarmaya gerek olmadığına vurgu yapan Demir, var olan kanunların yeterli olduğunu, ama uygulamanın yetersiz ve hantal kaldığını sözlerine ekliyor.