Korku kişinin zarardan korunmasını, olumsuz hadiselere karşı hazırlıklı olmasını sağlayan bir duygu. Herkesin belli korkuları olup bunların şiddeti de kişinin yaşına, korkulan şeyin çeşidine, yere ve zamana uygunsa doğal bir tepki iken bazı kişilerde fobiye dönüşür.
Siz de korktuğu şeyle karşılaşmaktan kaçınan, karşılaşınca da şiddetli kalp çarpıntısı, el ayak titremesi, mide bulantısı hatta bayılmaya varıncaya kadar şiddetli tepkiler gösteren bir kişi misiniz? Korkularınız hayatınızı adeta kâbusa mı çeviriyor?
Sık rastlanan korku veya fobi çeşitleri:
Hayvan korkusu (böcek, kedi, köpek, kuş, yılan vb.),
Doğal durumlardan korkma (karanlık, şimşek, gök gürültüsü),
Klastrofobi (kapalı yer korkusu)
Agorafobi (açık alan korkusu)
Acı ve ağrı verecek durumdan, kandan vs. korkma.
Korkular fobi haline dönünce kişinin hayatını kısıtlamaya başlar. Bu durumun aşırı derecede artmasıyla kişi sokağa çıkamayacak, tek başına bir yerde kalamayacak, bazı yerlerden geçemeyecek hale gelebilir. Bu da kişinin yakın çevresindekilerle sorunlar yaşamasına, sosyal ya da mesleki açıdan yetersiz duruma düşmesine yol açabilir. Kişinin korkularından çevresindekiler de olumsuz etkilenip onlar da durumun getirdiği sıkıntılı durumları yaşamaya başlarlar.
Klastrofobi (kapalı alan korkusu) kendisini asansör, yollardaki tüneller, sıkışan trafikte arabada kalmak, banyo ve duş kabinleri, havasız basık odalar ve MR görüntüleme cihazlarında hissettirmektedir. Agorafobi (açık alan korkusu) toplu bulunulan yerlerden korkma olup, pazarlar, alışveriş merkezleri, kalabalık caddelerde, sinema ve tiyatrolarda, yabancı mekanlarda kendini gösterebilmektedir. Hayvan korkusu sebebiyle kişi dışarı çıkmaya zorlanmaktadır. Kan korkusu, iğne dişçi korkusu kişinin tıbbi yardım almasını engellemekte veya zorlaştırmaktadır. Aşırı korku veya fobi neye karşı olursa olsun rahatsız edicidir. Kimisinin ise korktuğu şeyler rüyalarına girmektedir. Anne babanın korkuları da çocuklarına model olma açısından onların korkularında büyük ölçüde etkilidir.
Korkuların sebebi nedir?
Fobilerin çeşitli sebepleri vardır. Çocuklukta güven duygusunun yeteri kadar gelişmemiş olması, (aşırı ilgi veya ilgi sevgi eksikliği), streslere karşı dayanıksızlık, nedenler arasında başta gelir. Bazen korkular günlük hayattaki streslerin yansıtılma biçimidir. Yine yaşanan aşırı stresler, depresyon, kaygı bozukluğu veya yaşanan önemli bir olay (geçirilen şiddetli bir korku) fobiye yol açabilir. Travma sonrası stres bozukluğu denen durumda yaşanan benzer veya çağrıştıran bir durum kişide şartlanmaya yol açabilir. Beden kimyasının bozulması kişinin streslere karşı dayanıklılığını azalttığı gibi benzer bir durum karşısında da aşırı korku duymasına sebep olabilir. Korkular başta iken üzerine gidilirse büyümemiş olur. Aşırı korkuların bir kısmı kişinin üzerine gitmesi ile ortadan kalkmaktadır. Fobi halindekiler ise temeldeki sorunlar çözümlendiği takdirde kişinin gayreti ile de zaman içinde düzelebilmektedir. Bununla beraber imkan olduğu takdirde psikolojik desteği ihmal etmemek gerekir. Zira uzun süre devam eden fobiler kişinin rahatlamak için uygun olmayan çözümlere başvurmasına, alkol uyuşturucu gibi bağımlılıklara da yol açabilir.
