Kuş gribi, Kırım Kongo Kanamalı Hastalığı, Hantavirus enfeksiyonu derken şimdi de domuz gribi! Bu hastalıkların hepsi cevaplanması gereken pek çok soruyu da beraberinde getiriyor. Meksika'da başlayan ve başka ülkelere yayılan hastalık ülkemize de bulaşabilir. İşte akıllara takılan soruların cevapları.

Domuz gribi, bir tür "influenza virüsü"nün yol açtığı, domuzlarda görülen ve solunum sistemini tutan, yüksek düzeyde bulaşıcılığa sahip bir enfeksiyon hastalığıdır. Domuzlarda öldürücülüğü (% 1-4) nispeten düşüktür. Hastalık domuzlar arasında solunum yoluyla ve virüs bulaşmış parçacıkların solunmasıyla yayılır. En çok sonbahar ve kış mevsiminde görülür. Domuz virüsleri normalde türe özgü olup yalnızca domuzlara bulaşır ancak bazen insandaki bariyerleri aşabilir ve insanlarda da hastalık oluşturabilir. Bu durum, daha çok domuz bünyesinde, insan grip virüsü ve domuz grip virüsü gibi farklı türden virüslerin aynı anda enfeksiyon yapması sonucu iki tür arasında genetik materyal alışverişi sonucunda meydana gelen yeni ve melez virüslerle olur.

MEKSİKA'DA 150'YE YAKIN İNSAN HAYATINI KAYBETTİ

Domuz gribi, hayvanlar arasında salgın haline gelirse insan lara da bulaşabilir. Genel olarak klinik belirtiler, bildiğimiz griptekine benzer. Domuz gribine yakalanan insanlarda belirtisiz enfeksiyondan, ölümcül olabilen ağır akciğer tutulumuna (zatürre) kadar değişebilen klinik tablolar görülebilir. Belirtiler benzerlik gösterdiği için, hastalığın insanlar arasındaki yaygınlığını doğru biçimde tespit etmek kolay değildir.

İçinde bulunduğumuz ay içerisinde, Meksika'da başlayan bir salgında şimdiye kadar 150 civarında insan hayatını kaybetti. Bu sayı giderek artmaktadır. Ayrıca bu salgın şu anda başka ülkelere de yayılıyor.

İNSANDAN İNSANA GEÇEBİLİR

İnsanlar bu hastalığı, genel olarak virüs taşıyan domuzlardan alıyor, ancak bazı vakalarda domuzlarla ve domuzların yaşadığı ortamla temas öyküsü bulunamadı. İnsandan insana bulaşma söz konusu olmakla birlikte, yalnızca yakın ilişki halinde gerçekleştiği biliniyor.

VİRÜS DİĞER ÜLKELERE YAYILDIĞI GİBİ TÜRKİYE'YE SIÇRAYABİLİR

Dünya Sağlık Örgütü, bu virüsün daha önce başka bir yerde izole edilmediğini bildirdi. İlk defa içinde bulunduğumuz ay içerisinde Meksika'da insan enfeksiyonlarına yol açan bu virüs, daha sonra başka ülkelere de sıçradı. Ülkemize de yayılabilir.

SALGININ DÜNYA ÇAPINA YAYILIP YAYILMAYACAĞINI KESTİRMEK ZOR

İnsanların büyük bir kısmı, özellikle domuzlarla sık karşılaşmayan insanlar, domuz influenza virüsüne karşı koruyucu bağışıklığa sahip değildir. Eğer şu anda dolanan virüs insandan insana bulaşma yeteneğine sahip bir virüs ise dünya çapında büyük bir salgına yol açabilir. Böyle bir salgının ne derecede zarar vereceğini kestirmek çok zor. Çünkü bu etki, salgın yapan virüsün bulaşıcılığı, insanların bağışıklık durumu, bildiğimiz grip virüsüne karşı toplumda zaten var olan antikorların çapraz koruyuculuğunun olup olmaması ve kişisel faktörlerle yakından ilişkili.

AŞISI YOK

İnsanda hastalık yapan domuz gribi virüsünü içeren, yani bu hastalığa karşı koruyucu olan bir aşı bulunmuyor. Şu anda piyasada bulunan bildik grip aşılarının domuz gribine karşı herhangi bir koruyuculuğu olup olmadığı bilinmiyor. İnfluenza virüsleri hızlı bir biçimde değişime uğruyor. Bu yüzden etkin bir aşı geliştirmek zor. Aşı çalışmaları bu yüzden uzun zaman alıyor.

TEDAVİDE KULLANILACAK İLAÇLAR VAR MI?

Kullanabileceğimiz ilaçlar, bildiğimiz gripte kullandıklarımızdan farklı değildir. Bu amaçla kullanılan ilaç, ülkemizde de piyasada bulunuyor. Erken dönemde kullanıldığında hastalığın seyrini olumlu olarak etkiliyor. Bütün hastalarda kullanımı söz konusu olmasa da ileri yaşlılar ve sistemik hastalığı veya bağışıklık yetmezliği olan, hastalığın ağır ve ölümcül olabileceği öngörülen hastalarda kullanımı yararlı olabilir.

YAZI DOÇ.DR. KENAN KESKİN