Milli Eğitim Bakanlığı, sosyal alanda iyi yetişmiş, kültür alanına zenginlik ve ufuk kazandıracak elemanları yetiştirmek amacıyla Türkiye'de ilk kez, 2003 - 2004 Eğitim-Öğretim sezonunda İstanbul Yenibosna'da Sosyal Bilimler Lisesi açtı. Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik, bu okul sayesinde, sosyal bilimlerin de ağırlıkla öğretileceği bir lise açma hayalini gerçekleştirmiş oldu.
Sosyal Bilimler Lisesinin kuruluş amaçları
Bilindiği gibi Fen Liselerinde sayısal alanda başarılı öğrenciler eğitim-öğretim görmektedir. Yeni açılan Sosyal Bilimler Lisesinde ise sözel alanlarda başarılı, ''sosyal zekâsı yüksek'' öğrencilerin eğitim-öğretim görmesi amaçlanıyor. Bakanlık yetkilileri böyle bir liseye ihtiyacın 1950'li yıllardan beri kültür çevreleri ve basında zaman zaman dile getirildiğini, ancak bu projenin bugüne kadar uygulamaya konamadığını vurguluyor.
Milli Eğitim Bakanlığının Sosyal Bilimler Lisesi açmasının amaçları şu şekilde özetlenebilir:
- Sosyal Bilimler ve Edebiyat alanında ihtiyaç duyulan üstün nitelikli bilim adamlarının yetiştirilmesine kaynaklık etmek,
- Zekâ düzeyleri ile edebiyat ve sosyal bilimler alanındaki ilgi ve yetenekleri üst düzeyde olan öğrencileri bu alanlarda yüksek öğretime hazırlamak,
- Öğrencilerin bilimsel, kültürel ve teknolojik gelişmeleri izleyebilecek düzeyde yabancı dil öğrenmelerini sağlamak,
- Öğrencileri araştırmaya yönelterek, sosyal bilimler alanında yeni buluşlara ilgi uyandıracak ortam ve şartları hazırlamak.
Bu tür liselerin Avrupa'da örnekleri çok var. Bu lisenin kurulmasındaki amaçlardan biri de siyaset ve bürokrasiye de kültürlü; devleti ve demokrasiyi iyi tanıyan, ona işlerlik kazandıracak elemanları yetiştirmek.
Sosyal Bilimler Lisesinin sayısı
Lise şu anda Türkiye'de bir tane ve İstanbul Yenibosna'da bulunuyor. Bu lise sosyal bilimlerde ihtisaslaşmayı amaçlıyor. Bu sene İstanbul'a açılan lisenin bir benzeri önümüzdeki sene (2004- 2005 sezonunda) büyük ihtimalle Ankara'ya da açılacak. Bu lise türü zaman içinde plânlı bir şekilde de Türkiye sathına yayılacak.
Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik, Sosyal Bilimler Liselerinin sayısının 10'u geçmeyeceğini, en fazla 10 adet SBL açacaklarını açıkladı.
Sosyal Bilimler Lisesinin imkânları
İstanbul'da açılan bu okulun 800 kişilik konferans salonu, 1000 kişilik spor salonu, 300 kişilik yatakhanesi bulunuyor. Okul yatılı ve karma eğitim yapıyor. Okulda en az 2 dil mutlaka öğretiliyor. Öğretmenler Milli Eğitim camiasından seçiliyor. Bu okulda ders vermek isteyen üniversite öğretim görevlilerine de okulun kapısı açık. Bu okulun kendine özgü belli bir yönetmeliği bulunuyor. Ders kitapları, klâsik ders kitapları şeklinde değil. Okul şekli de klâsik okul gibi değil. Bir derste bir konumda olan sıralar, başka derslerde başka konumlarda olacak şekilde düzenleniyor. Okul bu yıl (2003-2004) hazırlık sınıfına öğrenci aldı. Okulda 24'erkişilik 4 sınıf bulunuyor.
Sosyal Bilimler Lisesinin adı
Sosyal Bilimler Lisesi'nden edebiyat alanına bir ivme getirmesi, toplumun dokusuna hizmet etmesi bekleniyor. Bu okullar meslek lisesi statüsünde değil. Türkiye?nin alanında tek ve özel statüde olan Sosyal Bilimler Lisesine Mümtaz Turhan ismi verildi.
Prof. Dr. Mümtaz Turhan, Türkiye?nin bugüne kadar yetiştirdiği en büyük sosyal bilimcilerden biri olarak biliniyor. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi eski öğretim üyelerinden Prof. Dr. Turhan, akademik kişiliğinin yanında Türkiye?de milliyetçi istikamette kurulmuş ilmî fikir ekolünün en değerli temsilcilerinden sayılıyor.
Sosyal Bilimler Lisesinin öğrenci alım şekli
Sosyal Bilimler Lisesi, Ortaöğretim Kurumlarına Giriş Sınavı?yla (OKS) Türkçe matematik puandan öğrenci alıyor. Bu okula başvuran öğrencilerden OKS'ye girmiş olması, ilköğretim okulu 6. ve 7. sınıflarda Türkçe, matematik ve sosyal bilgiler derslerinin her birinin yılsonu ortalamasının en az 4 olması şartı arandı.
Sosyal Bilimler Lisesinin eğitimi
Sosyal Bilimler Lisesi yabancı dili İngilizce hazırlık sınıfı üzerine üç yıl öğretim süresi bulunan, sınıf mevcutları 24 olan, dört şubeli (4x24=96), karma-yatılı bir okuldur. Yani bu okul, 1 yılı İngilizce hazırlık olmak üzere toplam 4 yıllıktır. Okulda dil dersleri, insan ve toplum üzerine psikoloji, tarih, ekonomi gibi dersler bulunuyor. Sosyal bilimlerin ağırlıkla okutulacağı lisede öğrencilere uluslar arası denkliği olan bir diploma verilecek.
Sosyal Bilimler Lisesine başvuru şartları
Sosyal Bilimler Lisesine başvurmak isteyen adaylardan aşağıdaki şartları taşımaları istenmektedir:
- SBS'ye girmiş olmak,
- İlköğretim okulu 6'ıncı ve 7'nci sınıflarda Türkçe, Matematik ve Sosyal Bilgiler derslerinin her birinin yılsonu notunun en az 4 (dört) olması.
Sosyal Bilimler Lisesinin ön kayıtları
Bu okula ön kayıt sistemi ile başvurulabiliyor. Ön kayıtlara bu yıl;
- SBS sonucunda herhangi bir orta öğretim kurumuna kesin kayıt hakkı kazandığı hâlde kaydını yaptırmamış olanlar,
- SBS'de tercih ettiği okullardan herhangi birine kesin kayıt hakkı kazanmayan adaylar,
- Herhangi bir orta öğretim kurumuna kesin kayıt yaptırmış olmasına rağmen kayıtlarını geri aldıklarını belgelendiren adaylar başvurabildiler.
Bu koşulları taşıyan adaylar, okul müdürlüğüne doğrudan başvurdular. Adaylar bu işlemleri yaparken, sınav sonuç belgesinin aslını veya örneği ile ilköğretim diplomasının aslını gösterdiler.
