İnsan ilişkileri fedakâr olmayı gerektiriyor. İyiliksever ve fedakâr kişiler her zaman sevilirler ama böyle de olsa bu konuda da ölçülü olmak gerekmektedir.

Kişinin fedakârlık konusundaki bazı duygu ve düşünce şekilleri psikolojik problemlere yol açabilmektedir. Başka kişileri üzmemek veya onların sevgi ve ilgisini kazanmak için sürekli ihtiyaçlarını erteleyen kişiler bir süre sonra aşırı yüklenmenin getirdiği psikolojik veya organik sorunlar yaşayabilirler. Sürekli aşırı fedakâr davranması gerektiğini düşünen kişinin, bu davranışının olumsuz sonuçlara yol açmamasını, kendisinden beklenen fedakârlığın ne kadar önemli ve gerekli olduğunu, böyle bir fedakârlıkta bulunmazsa sonuçlarını iyi düşünmesi gerektiği ve aşırı zorlanma yaşamaması için de yapamayacağı şeyleri, isteklerini ve ihtiyaçlarını karşı tarafa iyi ifade etmesi gerekmektedir. Bazı kişilerde aşırı fedakârlığa yol açan düşünce şekli 'kesinlikle bir başkasını üzmemeliyim, kalp kırmamalıyım'dır. Hassasiyet sahibi olmak güzeldir. Fakat bu konuda da aşırı gitmek olumsuz sonuçlar doğurur. Örnek olarak iki kişinin bir konuda farklı düşünce ve beklenti içinde olduğunu düşünelim. Birisi, diğerini memnun edeyim derken diğerinin buna üzülmesi kaçınılmaz olabilir. Bununla beraber duygu ve düşüncelerimizi, hassasiyetimizi dil ile ifade etmek pek çok kalp kırıklığını önleyecektir.

İyilikle aşırı fedakârlığı birbirinden ayırmak lazım

Kişi, iyiliksever, fedakâr biri olarak bilindiğinde beklentiler de o kadar fazla olmakta ve yardım taleplerini geri çevirmek de o derecede zor gelmektedir. Yanlış anlaşılma endişesi de kişinin aşırı fedakârlık yapmasına yol açabilmektedir. Bununla beraber sınırları iyi bilip gerektiğinde 'hayır' diyebilmek aşırı fedakârlığın olumsuz sonuçlarını azaltır. Aşırı fedakâr kişiler farkında olmadan başkalarının, sorumluluklarını yerine getirmesine de engel olabilirler. Duyarlı bir kişi, sınırlarını bilirse aşırı fedakâr davranmak yerine başkalarına sorumluluğunu hatırlatarak yapılması gerekenin ihmal edilmesine de engel olabilir.

Başkalarının fedakârlık yapmasını sağlamak

İş bölümü, ekip çalışması, hem yapılması gereken vazifenin, işin yerine gelmesini sağlar hem de bazı kişilerin aşırı fedakârlıkta bulunarak zarar görmesini önler. Eğer bir işin yapılması gerektiğini; fakat bunun sizi zorlayacağını düşünüyorsanız başka kişileri de durumdan haberdar ederek yardım için teşvik edebilirsiniz.

Fedakârlık beklentisi içerisinde olmak

Aşırı fedakârlığın kişide meydana getirdiği olumsuz durumlardan biri de fedakârlık yaptığı kişilerden aynı şekilde fedakârlık yapmaları beklentisidir. Bazıları sürekli fedakârlık yaptıkları için fedakârlık beklerler. Beklentileri karşılanmayınca kırgınlıkları aşırı strese yol açabilir. Önemli olanın kendi davranışlarımız olduğu, başkalarının durumlarını bizim bilemeyeceğimizi düşünmek bu kırgınlıkları azaltabilir. İyilikle aşırı fedakârlığı birbirinden ayırmak gerekir. Bir şey iyilik olarak yapılırken kişi yapılması gerekeni bilir ve karşılığını iyilik yaptığı kişiden beklemez. Aşırı fedakârlık yaptığını düşünen kişi ise aynı şekilde karşısındakinden fedakârlık beklediğinde daha çok üzülmektedir.

Anlaşılmayı beklemek kişiyi zora sokabilir

Aşırı fedakârlıkta bulunan kişi ihtiyaçlarını veya bu konuda zorlandığını ifade etmediğinde çevresi tarafından, yaptıklarını kendi isteği ile ve kolaylıkla yapıyor diye düşünülebilir. Bu da karşı tarafın daha az sorumluluk almasını getirir. Kendisi söylemeden anlaşılmayı bekleyen bazı kişilerde bu durumlarda aşırı zorlanma; öfke patlamalarına, sinir krizlerine yol açmaktadır. Çok sakin görünüp de zaman zaman aşırı tepkili davranan kişilerin çoğu duygu ve ihtiyaçlarını zamanında ifade etmeyen kişilerdir.

Hiç kimse tam anlamıyla mükemmel değil

İnsanların mükemmel olması, yapabileceklerinin en iyisini yapması gerektiği düşüncesi aşırı fedakarlık yapan kişilerin üzülüp kırılmasına yol açar. Halbuki insanlar her zaman hata yapabilir ve ne kadar çok isteseler de her zaman en iyiyi yapamayabilirler. Kişi hem kendisinin hem de başkalarının hata yapabileceğini, önemli olanın, kişinin kendisini geliştirmesi ve hatalardan ders alması olduğunu düşünürse başkalarının hatalarından da daha az etkilenecektir.