Her bireyin kendini özgü bir kişilik yapısı, alışkanlıkları, düşünme biçimi ve davranış kalıpları vardır. Yine her ferdin öğrenme biçimi de kendine özgüdür. Bu nedenle sınavlara hazırlanan öğrenciler yaşam koşullarını, kapasitelerini, yeteneklerini ve performanslarını dikkate alarak kendilerine has öğrenme biçimi ya da ders çalışma programı hazırlamalılar.

Ders çalışma alışkanlığını kazanmak sanıldığı kadar kolay değildir. Bu konuda istikrarlı, sabırlı ve sistemli hareket etmek gerekir. Ancak bütün bunlardan önce kişi neden ders çalışması gerektiğini bilmelidir. Çünkü nedensiz eylem gerçekleşmez. Öncelikle birey; 'Neden ders çalışmam gerekiyor? Niçin üniversiteyi kazanmalıyım? Niçin üniversiteyi kazanmak için çalışmalıyım? Neden Fen Lisesinde okumalıyım?' gibi soruları kendisine sormalı ve bunların yanıtlarını yine kendine göre vermelidir. Bu sorulara verilecek yanıtlar kişinin yaşam hedeflerine örtüştüğü oranda kişiyi motive eder. Bu nedenle ortaya konan nedenler bireyin hem mantığına hem duygularına hem de yaşam hedeflerine uygun olmalıdır. Birey motivasyonunu kaybettiği anlarda bu nedenlere başvurmalıdır. Nedenler o kadar gerçekçi ve kişiye özgü olmalı ki çoğu zaman kişiyi harekete geçirmelidir.

Nedenler gerçekçi bir şekilde ortaya konduktan sonra sıra nedenleri ve sonuçları belli olan hedeflere ulaşmak için harekete geçmeye geliyor. Ancak harekete geçmeden önce strateji belirlemek gerekir. Yani; 'Hedefe nasıl bir çalışma programıyla ulaşabilirim?' sorusunun yanıtı aranmalıdır. Bunun için işe küçük adımlarla başlamak gerekir. Yani uzak hedef üniversiteyi veya fen lisesini kazanmaktır. Yakın hedef ise her günü buna göre düzenlemektir. Hedefe kilitlenme ve başarıyı yakalama günü asıl hedefe uygun olarak düzenlemekten geçer. Yani kişinin gününü programlaması gerekir. Bunu şu şekilde yapabiliriz:

Ders Çalışmaya Nereden Başlamalıyım?    

Ders çalışmaya öncelikle okulda ve dershanede işlenen konuları tekrar etmekle başlamak gerekir. Çünkü bir araştırmaya göre öğrenilen konuların % 80'i aynı gün içerisinde unutulur. Bu nedenle yapılan tekrar hem konunun tekrarını hem de test çözmeye geçildiğinde yanlışların daha az olmasını sağlar. Yanlışların az olması öğrencinin ilgi ve isteğini artırır. Böylece hem olumlu sonuçlar alınır hem de öğrenme daha sağlıklı bir şekilde gerçekleşmiş olur. Konu tekrarı bittikten sonra yeterince soru çözerek konu pekiştirilmelidir.

Öğrenci, iyi bildiği konuları ana başlıklarına şöyle bir göz atarak, zayıf olduğu ve zorlandığı konuları ise not alarak tekrar etmelidir. Böylece iyi bilinen konuları tekrar ederken oluşabilecek sıkılganlık önlenmiş olur. Zayıf konularda da öğrenme gerçekleşir. Ayrıca hafta sonları bir hafta boyunca işlenen konuların tekrar edilmesi de son derece yararlıdır.

Günde Kaç Soru Çözmeliyim?

ÖSS, OKS (LGS) vb. sınavlar test tekniğine dayalıdır. Test tekniğine dayalı sınavların temel özelliği hızlı ve doğru soru çözmeyi gerektirir. Bu da öncelikle konu hâkimiyetinin sağlanması ve daha sonra ise öğrenilen konuların testlerle pekiştirilmesiyle olur. Bu nedenle sınavlara hazırlanan öğrencilerin okulda veya dershanede öğrendikleri konuları önce tekrar etmeleri daha sonra konuyu pekiştirmek için bol bol soru çözmeleri gerekir.

Soru çözme işleminde mutlaka sınavlardaki gibi zaman sınırı konulmalıdır. Soru çözmenin öğrenmeyi sağlaması için test bittikten sonra mutlaka cevaplar değerlendirilmeli, yanlışlar gözden geçirilmeli ve çözülemeyen sorular kesinlikle ders öğretmenine veya bir bilene sorulmalıdır. Eğer yanlışlar bir hayli fazlaysa ilgili konulara tekrar dönülmeli ve bir kez daha çalışılmalıdır. Yanlışlar az ise nedenleri araştırılmalı ve aynı konuyla ilgili yeni testler çözerek azaltılmaya çalışılmalıdır.

Ders çalışma alışkanlığını kazanamamış bir öğrenci kendisine başlangıç olarak günlük 70 ile 120 soru çözme hedefi koyabilir. Ancak bu rakamın sağlıklı belirlenmesi için öğrenci bir önceki haftayı düşünmeli ve bir hafta boyunca yaklaşık kaç soru çözmüş ise onu yediye bölerek günlük soru çözme sayısını bulmalıdır. Önceki haftalarda hiç ders çalışmamış bir öğrenci ise günlük yaptıklarını düşünerek bir hafta boyunca kaç soru çözebileceğini tahmini olarak bulabilir. Günlük soru çözüm sayısı kesinlikle yaklaşık olarak hesaplanan soru sayısından fazla olmamalıdır. Bunun nedeni gerçekleşmesi mümkün olan hedefler koymak bireyin çalışma isteğini artırır.

Günlük çözülmesi gereken soru sayısını hesaplamaktan daha önemlisi bunu gerçekleştirmektir. Öğrenci burada kendisine yaptırım uygulamalıdır. Örneğin bu gün çözmesi gereken kadar soru çözemeyen bir öğrenci iki gün içinde daha fazla soru çözerek bugün yapması gerekenleri tamamlayabilir. Bu yöntemin temel mantığı haftalık olarak çözülmesi gereken soru sayısı bir haftanın sonunda mutlaka tamamlamaktır. Böyle bir sistem ders çalışma alışkanlığının kazanılmasını sağlar.

Bütün bunlarla birlikte çözülen sorular mutlaka hazırlanan sınavın mantığına uygun olmalıdır. Yani ÖSS'ye hazırlanan öğrenci için ÖSS müfredatına ve mantığına uygun ve kaliteli kaynaklardan soru çözmelidir. ÖSS için Güvender, FEM, Pi yayınları ve Zirve dergilerini; LGS için Güvender, Anafen, Yenirenk yayınlarını ve Zirve Dergilerini tavsiye edebilirim.

Ayrıca öğrencilerin soru çözümlerini bütün derslere yaymaları gerekir. Yani tercihlerine ve sınavın bölümlerine göre var olan bütün derslerden soru çözmelidir. Özellikle zorlanılan ve zayıf olan derslerden daha fazla soru çözmek bu derslerle ilgili sorunların azalmasını sağlar.

Günde Kaç Saat Ders Çalışmalıyım?   

Ders çalışma süresi yine kişiye özgüdür. Bu nedenle:

è      O günün koşullarına,

è      O günün derslerine,

è      Öğrencinin ihtiyacına göre,

değişir.

Burada önemli olan kişinin dershanede ve okulda gördüğü konuyu öğrenip öğrenmediğidir. Temel mantık konuyu öğreninceye kadar ve konuları biriktirmeden günlük çalışmaktır. Bu yapıldığı zaman saatin ve çözülen sorunun bir önemi yoktur aslında. Çünkü sınavda; 'Çok soru çözen veya saatlerce ders çalışan öğrenci başarılı olur.' diye bir kural yoktur. Burada kişi öğrenmeye odaklanmalı ve kendi performansını en üst noktaya çıkarıncaya kadar ders çalışmalı ve soru çözmelidir.

Öğrenmeye endeksli bir program öğrencinin başarılı olmasını sağlayacaktır. Öğrenci konu hâkimiyetini sağlamışsa çalışma süresini test çözmeye, konu eksiği varsa tekrar etmeye ve konu çalışmaya yoğunlaşmalıdır. Bu yöntemin en önemli avantajı kişiye ve konuya özgü bir yapılanmaya gitmektir. Bu da öğrenmenin temel mantığıdır.

'Günde kaç saat ders çalışmalıyım?' sorusuna öğrenci şu şekilde de yanıt bulabilir.

Bu tabloya bakıldığında ortalama bir öğrenci günlük 4 saat ders çalışabilir. Ancak bu süre çalışmaya yeni başlayanlar için bir hayli uzundur. Bu nedenle ilk hafta günde 2 saat ders çalışmaya başlanmalı ve daha sonra bu süre zamanla artacaktır. Eğer günlük 2 saat ders çalışma süresi aksatılmadan bir iki hafta boyunca uygulanırsa öğrencinin ders çalışamama gibi bir sorunu kalmayacaktır. Bu süre bir ayın sonunda günlük 3-4 saati bulmaya başlar. Daha sonra bu süre okulda veya dershanede geçen süreye bağlı olarak artacaktır.

Ders çalışma süreleri 45–50 dakikayı geçmemeli ve 45–50 dakika sonra mutlaka 10–15 dakika ara verilmelidir. Aralar 15 dakikayı kesinlikle geçmemelidir. Konsantrasyonunuz çabuk kayboluyorsa 30 dk. ders, 10 dk. teneffüs şeklinde kısa aralarla devam edebilirsiniz.

Günlük ders çalışma süresi ara verilmeden tamamlanmaya çalışılmamalıdır. Çünkü ara verilmeden yapılan çalışmalar hem verimi düşürür hem de bir süre sonra ders çalışma alışkanlığının kaybolmasına yol açar. Ders çalışma aralarında çalışma ortamı mutlaka havalandırılmalı, öğrenci çalışma masasından kalkmalı ve masasını yeniden düzenlemeli, aralarda kendini dinlendirecek etkinliklerde bulunmalıdır.

Günde Kaç Sayfa Kitap Okumalıyım?   

Soruyu kavrayamadığınız sürece çözmeniz mümkün değildir. Soru kavramak içinde kelimelere ve kavramlara aşina olmak gerekir. Bunun yolu da kitap okumaktan geçer. Kişi kelimelere ne kadar alışırsa soruları anlama oranı da o kadar yüksek olur. Çünkü soruyu anlamak çözümün ilk ve en önemli aşamasıdır. Sınavda sayısal soruların bile soru metinleri bulunmaktadır. Bunların anlaşılamadığı zaman soruyu çözmek mümkün değildir.

Test tekniğine dayalı sınavların soruları verilen bilgilerden faydalanarak istenene ulaşmaya dayalıdır. Bu da verilen bilgileri iyi okumayı, onları çözüm için kullanmayı ve doğru yorumlamayı gerektirir. Bunun için sınavlara hazırlanan öğrencilerin günlük okuma hedefleri olmalıdır. Bu günlük 20 dakika olabileceği gibi günde en az 15 sayfa okumak şeklinde de olabilir. Kitap okuma alışkanlığını kazanmak öğrencinin anlama ve kavrama düzeyini yükseltir. Böylece öğrenci sınavda soruları daha çabuk ve doğru bir şekilde algılayabilir. Bu çözüme daha kolay ulaşmasını sağlar.

Son olarak   

Hedeflerinizi belirledikten sonra bunları günlük yaşamınıza aktarmanız gerekmektedir. Verimli ve etkili çalışma çok çalışmak veya çok soru çözmekle ilgili değildir. Verimli ve etkili çalışma öğrenmeye dayanmalıdır. Bu da öğrencinin kendine günlük konu konu hedef vermesiyle mümkündür. Kişi süreye ve sayıya odaklanmak yerine konuyu öğrenip öğrenmediğine odaklanmalıdır. Bunları gerçekleştirmenin yolu da planlı ve programlı çalışmayı gerektirir. Kişinin ne zaman, neyi ve ne kadar yapacağını bilmesine ve buna uygun olarak davranmasına planlı çalışmak diyebiliriz. Bu planlarda mutlaka dinlenmeye, sosyal etkinlikleri, TV ya da bilgisayara da vakit ayırmalıdır. Ancak bunlara endeksli yaşam yerine ders çalışmaya endeksli etkinlikler düzenlemek daha doğru bir yaklaşımdır.