Evlerinden ilk kez ayrılan, hayatları boyunca en çok gördükleri anne ve babalarından ilk kez uzaklaşan bu öğrencilerin içini korku sarmaya başladı. Bütün günlerini okulda nasıl geçirecekler? Tanımadığı diğer çocuklarla nasıl anlaşacak? Öğretmeni iyi davranacak mı? Bunlar çocukların aklından geçenler. Peki, çocuklarını ilk kez okula gönderen anne ve babalar hazır mı? Yapmaları gereken nedir? Okula uyum öncesinde neler yapmalı?

İlköğretime başlamak, çocuk için çok yeni ve farklı bir deneyimdir. Çocuğunuz daha önce anaokuluna devam etmiş olsa bile, ilköğretim okuluna geldiği ilk günlerde bazı uyum güçlükleri ile karşılaşması doğaldır. Çünkü o aşamaya kadar ailenin odak noktasında yer alan çocuk, farklı bir ortamda, hiç tanımadığı kişilerle bir arada olacaktır. Özellikle okul öncesi dönemde aile dışına çıkmamış, sosyal ilişkileri gelişmemiş, aşırı anne bağımlısı olan ve yakın tarihte yeni bir kardeşi doğan çocuklarda bu uyum güçlüğü daha çok görülür. Okulun ilk günlerinde çocukta mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, yüksek ateş gibi bazı psikosomatik belirtiler ortaya çıkabilir hatta parmak emme, alt ıslatma ve sık sık ağlama gibi bebeksi davranışlar gelişir. Bu belirtilerle karşılaşan anne babalar, duygusal davranıp çocuklarının o gün okula gitmemesinin daha doğru olacağını düşünebilirler. Ancak bu çocuğun okuldan daha da soğumasına yol açabilir.

KRİTİK SORULAR

Bu noktada yapılması gereken, çocuğu yargılamadan dinlemek ve onu anladığınızı hissettirmektir. Onunla konuşup tedirgin eden durumu öğrenmek ve bu duruma açıklık getirmek çocuğu rahatlatacaktır. Bu hassas dönemde genellikle çocukların zihinlerinde yer alan ve çözümlenmesi gereken sorular şunlardır: - Acaba okulda kaybolur muyum? - Arkadaş edinebilecek miyim? - Ya derste tuvalete gitmem gerekirse? - Dersler çok uzun sürüyor, acaba oyun oynamaya zamanım kalacak mı? - Eve tekrar nasıl geri döneceğim? Bu soruların yanıtlarını tam olarak verebilmek için ilk gün çocuğunuzu okula kendiniz getirin ve okulun başlama- bitiş saatleri konusunda ona bilgi verin. Çocuk okula sürekli geleceğini öğrendiğinde, bu durum onda sıkıntı yaratabilir. Elinize bir takvim alıp okul günlerini ve tatilleri burada gösterin ve okulda arkadaşları, öğretmenleri ile mutlu günler geçireceğini anlatın. Bu açıklama onu rahatlatacaktır.

OKULDA İLK GÜN

Çocuğunuzun okula başladığı ilk gün, sınıfa birlikte girmenize izin verilebilir. Fakat daha sonraki günlerde çocuğunuzla okul bahçesinde ya da servisle geliyorsa evde vedalaşmanız, onun okula daha çabuk uyum sağlaması açısından yararlı olacaktır. Eğer çocuğunuz anaokuluna gittiyse, en azından onun tepkilerini ve ona karşı nasıl davranacağınızı biliyorsunuzdur. Sınıf içinde bir problem yaşanıyorsa, sınıf öğretmeni olaya hakim olacak ve sizin desteğinizle çocuğunuzu tanımaya çalışacaktır. Çocuğunuz sabahları kendisiyle birlikte okula gelmeniz konusunda ısrarcı davranıyorsa, ödün vermeden onunla konuşmanız, sizin bazı sorumluluklarınız olduğunu, para kazanmak için işe gitmeniz ya da yemek yapmanız, ev işleriyle, alışveriş ile ilgilenmeniz gerektiğini ona anlatın ve onun görevinin de okula gitmek olduğunu vurgulayın. Çocuğunuz okula ve arkadaşlarına alıştıktan sonra, ona eşlik etme veya sınıfa onunla birlikte girme davranışını bırakmak çocuk açısından doğru olacaktır. Eğer çocuğunuz okula gitmemek konusunda direniyorsa, sınıf öğretmeni ve okullardaki Rehberlik Servisinden yardım almak gerekir.

ANNE NE YAPMALI?

Okulun ilk günlerinde çocuğunuzla ilgili akademik beklentilerinizin çok yüksek olduğu mesajını verecek ifadelerden kaçınmanızda yarar var. Sosyal açıdan çocuğun bağımsızlık kazanması, sınıf içerisinde arkadaşları ve öğretmeni ile iletişim kurabilmesi, bunun için çaba harcaması yeterli görülmeli. Çocuğunuzla okulda yaşadıklarını konuşup, paylaşarak, öğrendiği bir şarkıyı ya da şiiri size öğretmesini sağlayarak, kitabını, defterini birlikte inceleyerek ona destek verebilirsiniz.