Çocuğunuzda okul fobisi mi var?

Okula yeni başlayan bazı çocuklar sabahları mide bulantısı, baş ağrısı, baş dönmesi gibi problemler yaşıyor. Uzmanlar bu duruma "Okul fobisi" diyor. Hepsi geçici rahatsızlıklar ancak dikkat edilmediğinde çocukta depresyona yol açabiliyor.

Okul öncesi ve 1. sınıf öğrencilerinin okula başlamasıyla ekranlara yine gözü yaşlı çocukları ve endişeli aileler yansıdı. Çocuklar okuldan korkuyor, aileler ise onların okula alışamamasından. Her eğitim-öğretim sezonunun başlamasıyla gördüğümüz bu manzara, ebeveynlerin sıkıntılı günler geçirmesinin nedenleri arasında ilk sırada. Çünkü çocuktaki okul korkusu, yalnızca ağlamalardan ibaret değil çoğu zaman. Mide bulantısı, karın ağrısı, baş dönmesi hatta kusma gibi hastalıklara da kapı aralayabiliyor. Tüm bunlara rağmen endişelenmenize gerek yok. Reem Nöropsikiyatri Merkezi'nden Uzman Nörolog Mehmet Yavuz bu sorunun doğru yöntemlerle kolaylıkla aşılabileceğini belirtiyor.

Öncelikle şunu söylemek gerekiyor ki, sorunun temel nedeni çocuğun aileye aşırı derecede bağımlı olması. Dr. Yavuz, "Çocuğun sürekli endişe duyan bir ailesinin olması, her istediğinin yapılması ve sürekli huzursuz bir aile düzeninde yaşaması okul korkusuna sebep olan başlıca nedenlerdir." diyor. Tabii öğretmen baskısı, konuları anlamaması, başarılı olamadığı dersler konusunda eğitmen tarafından aşırı tepki gösterilmesi, arkadaşları tarafından alay konusu olması gibi nedenler de okul fobisinin artmasına neden olabiliyor. Yavuz bu durumun çocuğun depresyona girmesine bile sebep olabileceğini belirtiyor. Tüm bunların yanı sıra uyku problemi yaşayan ve alınganlık göstermeye başlayan çocuklara da dikkat edilmeli. Çünkü bu çocuklar bir süre sonra ödevlerini yapma konusunda umursamaz tavırlar sergilemeye başlayabiliyor.

Çocuklar okula nasıl alışabilir?

Peki, yapılması gereken nedir? Çocuğun tüm bahanelerine rağmen onu okula göndermek elbette ki. Yavuz, bu noktada ebeveynlere büyük görev düştüğü kanaatinde. Kendisi, "Eğer anne-baba çocuğun bu durumu karşısında endişelenir, onu okula göndermezse bu davranış alışkanlık haline gelebilir." uyarısında bulunuyor. Yani çocuk mutlaka okula gönderilmeli ancak kesinlikle şiddet ve baskı uygulanmamalı. Bu noktada en doğru yöntem okul eğitiminin faydaları hakkında çocuğa açıklayıcı bilgiler vererek onu ikna etmek.

Yavuz, ebeveynlerin çocuğun okul arkadaşları ile daha fazla zaman geçirmesine yardımcı olmalarının da okula alışmaları açısından önem taşıdığını düşünüyor. Ona göre okul fobisi yaşayan çocuğun ailesi öncelikle endişeli tutumundan vazgeçmeli, sonrasında çocuğun kendilerine olan bağımlılığını azaltmalı ve onu mutlaka okula göndermeli. Endişeli tutum devam ederse çocuk okula alışmak yerine yeni ortamından ve arkadaşlarından daha çok uzaklaşır.

Okuldan kaçma isteği gelişebilir

Eğitim hayatına yeni başlayan birçok öğrencide okula gitmeme isteği görülürken nadiren okuldan kaçan öğrencilere de rastlıyoruz. Yavuz, bu davranışın okul fobisinden kaynaklanmadığını söylüyor. Ona göre okuldan kaçan öğrencilerin kaçış nedeni okul korkusu değil, öğrenme potansiyelinin düşük olması. Uzman doktor, "Dersleri anlamakta güçlük çeken, okulu sıkıcı bulan uyumsuz öğrenciler kaçma eğilimi gösteriyor genellikle." diyor ve ekliyor: "Aile içerisindeki huzursuz ortam ve aşırı baskıcı aile kuralları ve okuldaki eğitmen tutumu öğrenciyi olumsuz etkiliyor. Okulu sevmeme, okuma isteğinin olmaması ve yanlış arkadaşlık kurulması okuldan kaçmada en etkili sebepler. Tabii okulun yakın çevresinde internet kafe, bilardo salonu gibi mekânların bulunması da etkenler arasında. Ailelerin bu konuda da dikkatli davranması gerekiyor."

***

Çocuğun okuldan kaçması nasıl önlenebilir?

İlk yapmanız gereken çocuğunuzun okuldan kaçma nedenlerini öğrenmeye çalışmak. Daha sonra okuldaki rehber öğretmenle görüşüp çocuğunuzla ortak bir iletişim dili geliştirebilirsiniz. Çocuğun arkadaş ortamını ve madde eğilimini mutlaka kontrol etmelisiniz. Agresif tavırlar sergiliyorsa sakin yaklaşmakta fayda var. Eşinizle aranızda problem varsa bu uyumsuzluğunuzu çocuğunuza yansıtmamanız elzem. Eğer sorunları bu şekilde de çözemiyorsanız çocuğunuzun mutlaka bir psikolojik yardım almasını sağlayın ve gerekirse anne baba olarak siz de destek alın.